Haptonomie

Haptonomie gaat over voelen

Voelen is ons eerst ontwikkelde vermogen als mens. Het belangrijkste zintuig dat we hierbij gebruiken is ons tastzintuig. Het is ons grootste zintuig en het is heel belangrijk voor ons welbevinden en ons overleven. We kunnen daardoor voelen dat de kachel heet is en dat we kiespijn hebben, waardoor we naar de tandarts gaan. We kunnen voelen dat we honger of dorst hebben, dat we het koud hebben en een jas nodig hebben. Op een ander niveau kunnen we voelen dat we boos zijn, bang, blij of bedroefd. Ons tastzintuig geeft de informatie die we nodig hebben om goed voor onszelf te zorgen.
Frans Veldman heeft van de Haptonomie zijn levenswerk gemaakt. Er zit het woord hapsis in, wat tast betekent en het woord nomos, wat wetmatigheid betekent. Dit wil zeggen dat hij dingen ontdekte over de tast, die voor veel mensen op dezelfde manier werken. Veldman noemt dit de ‘fenomenen van de tast’. Van hieruit zijn ervaringsoefeningen ontwikkeld om ons voelend vermogen beter te leren kennen en verder te ontwikkelen.

Haptonomie gaat over ontmoeten

De tast geeft ons informatie over onszelf, maar ook over onze omgeving. Als mens hebben we het vermogen om onze tast uit te breiden. Je zou kunnen zeggen dat we voelsprieten hebben die we op de omgeving kunnen richten om te voelen wat daar gebeurt. Je kunt bijvoorbeeld door je fietsbanden heen voelen hoe de weg is. Je kunt als je een ruimte binnen komt aanvoelen hoe de sfeer is. We kunnen ons als mens ook voelend verbinden met een ander mens. Dat kennen we allemaal. Als twee mensen samen dansen kun je zien of ze elkaar aanvoelen of niet. Als ze in hun hoofd met de volgorde van de passen bezig zijn, dan voelen ze elkaar minder en staan ze voor ze het weten op elkaars tenen.

Gevoelsmatige wisselwerking

In het contact tussen onszelf en de ander gaat er voortdurend tast-informatie heen en weer. Of je elkaar nu aanraakt of niet, je raakt elkaar. Er is een gevoelsmatige wisselwerking. We kunnen ons meer en meer bewust worden van wat er in deze wisselwerking gebeurt. Wat het contact ons doet en wat onze aanwezigheid de ander doet. We kunnen dan ook gaan voelen wat we willen in dit contact, wat we nodig hebben en wat onze grenzen zijn. Als je voelt wat iets of iemand je doet, dan kun je ook van binnenuit met overtuiging JA of NEE zeggen. De haptonomie gebruikt daarvoor de begrippen openen en sluiten, er naar toe of ervan af. Deze beweging, bedoelt om ons overleven te waarborgen, kent elk levend wezen en is heel duidelijk in ons lichaam te voelen.